Hoe kun je omgaan met verschillen in leesbegrip tussen leerlingen?

Differentiatie

In een klas kunnen het leesniveau en de achtergrondkennis van leerlingen flink uiteenlopen. Leerlingen met leesproblemen hebben aanvullende ondersteuning en motivatie nodig. Alle leerlingen zijn gebaat bij een leraar die voldoende aandacht besteed aan alle ingrediënten voor effectief onderwijs in tekstbegrip. Door hier bij zwakkere lezers extra op in te zetten kun je hen helpen om competentere en gemotiveerdere lezers te worden.

Twee leerlingen die aan een lestafeltje in de klas met elkaar over boeken praten.

Extra tijd en gerichte aandacht

Rekening houden met verschillen tussen leerlingen kan op verschillende manieren:

Tempo en niveau
Stimuleer zwakkere lezers door hen extra tijd te geven. Dat geldt vooral voor leerlingen die nog moeite hebben met vloeiend lezen. Trap niet in de valkuil om deze leerlingen minder en makkelijker leeswerk te geven, maar laat ze juist meer lezen en geef hun hiervoor meer tijd.
Begeleidingsbehoefte
Met modeling of scaffolding kun je leerlingen extra ondersteunen bij het lezen. Stel je leerlingen daarnaast vragen over de teksten die ze lezen en help ze hun gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. Indien nodig kun je teksten voorzien van bijpassende (audio)visuele ondersteuning, zodat leerlingen de inhoud van de tekst makkelijker contextualiseren. Bedenk daarbij dat je de begeleiding altijd aanpast aan de behoefte van de leerling.
Interesse en leesvoorkeur  
Stimuleer leerlingen om zelf teksten en boeken te kiezen. Doordat ze een tekst kiezen over een onderwerp waar ze veel affiniteit mee hebben of veel achtergrondkennis over hebben, zullen ze de tekst aandachtiger en met meer begrip lezen. Vervolgens kun je leerlingen steeds complexere teksten over dit onderwerp voorleggen.

Het onderzoek Als lezen niet vanzelf gaat van Femke Scheltinga (2017) bevat uitgebreide informatie over leerlingen met leesproblemen en biedt handvatten om op school met die problemen om te gaan.

Aandacht voor dyslexie 

Leerlingen met dyslexie hebben moeite met het vlot en accuraat lezen en spellen van woorden. Op school kun je leerlingen binnen en buiten de les ondersteunen bij het leren vlotter en vloeiender te lezen, door teksten toegankelijk te maken qua vormgeving en door ze extra leestijd te geven.

Ben je op zoek naar handvatten om leerlingen met dyslexie te ondersteunen in hun lees- en spellingproblemen en wil je weten hoe je leesproblemen kunt signaleren? Bekijk dan de Praktijkkaarten voor docenten in het vo van Dyslexie Centraal.