Onderzoek
Wil je meer weten over onderzoeken die gedaan zijn naar het monitoren en evalueren van de leesontwikkeling en hoe dat past binnen het curriculum? Hier vind je een overzicht met relevante wetenschappelijke rapporten, proefschriften en artikelen over dit onderwerp.
Rapporten en proefschriften
Curriculum perspectives: an introduction (2003)
Akker, J. van den (Dordrecht: Kluwer Academic Publishers)
Dit deel uit het boek Curriculum Landscapes and Trends geeft een introductie op enkele basisbegrippen voor het ontwerpen van een leerplan en leerplanontwikkeling. Download
Oog voor dieper begrip. Onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen (2023)
Rooijackers, P. (Arnhem: Cito)
Proefschrift waarin het tekstbegrip van vwo-leerlingen wordt geanalyseerd met behulp van oogbewegingsonderzoek bij ‘teksten met vragen’. Ook wordt er verslag gedaan van een ontworpen opzet van een lessenreeks over ‘diepgaand begrip’, die zich richt op zelfstandig, realistisch en doelgericht lezen. Download
Van de kat en de bel: Tellen en vertellen met de eindtoets basisonderwijs (2021)
Heij, K. (Tilburg: Tilburg University)
Proefschrift waarin de (ontstaansgeschiedenis van de) eindtoets (doorstroomtoets) in het basisonderwijs centraal staat. Vragen die onder andere beantwoord worden zijn: wat vertellen ons de resultaten van de eindtoets? En wat zeggen deze resultaten ons in het kader van het gegeven onderwijs, het differentiëren van leerlingen en hun kansengelijkheid. Download
De zeven pijlers van onderwijs in begrijpend lezen (2022)
Houtveen, T., & Steensel, R. van (Utrecht: Eburon)
In deze kennisbundel staan de zeven pijlers voor onderwijs in begrijpend lezen beschreven. Een van deze pijlers is het doelgericht werken aan opbrengsten. In het hoofdstuk: ‘Monitor en differentieer’ wordt beschreven hoe je dit als school kunt aanpakken als het gaat om onderwijs in begrijpend lezen. Download
Maar als je erover nadenkt: Een jaar literatuuronderwijs in groepen 7 en 8 van de basisschool (2016)
Cornelissen, G. (Delft: Eburon)
Proefschrift naar het effect van boekgesprekken op de ontwikkeling van literaire competentie bij kinderen in de groepen 7 en 8 van de basisschool. Evalueren van deze gesprekken is hierin een belangrijk aspect. Ondanks dat dit proefschrift gericht is op het basisonderwijs zijn de inzichten ook bruikbaar in het voortgezet onderwijs. Download
Het oog van de meester. De literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen in de tweede fase van het voortgezet onderwijs (2008)
Witte, T. (Utrecht: Eburon)
In dit proefschrift beschrijft Theo Witte hoe het literaire ontwikkelingsproces bij leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs verloopt en welke fasen daarin kunnen worden onderscheiden. Docenten kunnen via een didactische gereedschapskist bepalen welke boeken en opdrachten voor een bepaald niveau geschikt zijn. Monitoring speelt hierin een belangrijke rol. Download
Artikelen
The relation between elementary students’ recreational and academic reading motivation, reading frequency, engagement, and comprehension: A self-determination theory perspective. (2012)
De Naeghel, J., Van Keer, H., Vansteenkiste, M., & Rosseel, Y. (Journal of Educational Psychology, 104(4), 1006–1021.)
Lezen voor de lijst op het vmbo en in de onderbouw van het havo/vwo (2013)
Koster, D., & Vrieswijk, J. (Utrecht: Eburon)
In dit artikel uit de congresbundel De aarzelende lezer over de streep (blz. 263-282) van Stichting Lezen wordt beschreven welke verschillende niveaus van literaire competentie experts en docenten onderscheiden bij leerlingen op het vmbo en in de onderbouw van het havo/vwo, en welke boeken experts en leraren plaatsen op de onderscheiden niveaus van literaire competentie. Download
Toetsing als vliegwiel voor het leesonderwijs: afstemming tussen leerdoelen, leeractiviteiten en toetsing
Silfhout, G. van (Utrecht: Eburon)
Dit artikel uit de congresbundel Lezen in beweging (blz. 169-180) van Stichting Lezen geeft inzichten aan de vaksectie Nederlands hoe doelen, onderwijs en toetsing op elkaar afgestemd kunnen worden. Daarnaast krijg je handvatten hoe je binnen dit vak anders kunt toetsen. Download
Tijd voor nieuwe muziek
Heij, K. (Utrecht: Eburon)
Artikel uit de congresbundel Lezen in beweging (blz.181-192) van Stichting Lezen. Karen Heij stelt de manier van gestandaardiseerd toetsen die wij in Nederland kennen ter discussie. Download